Van 82 naar 136 gasloze woningen in de wijk Zuilen in Utrecht

Aan de Burgemeester Norbruislaan in Utrecht renoveren Coen Hagedoorn Bouwgroep en installateur Van der Sluis in opdracht van woningcorporatie Woonin een groot appartementencomplex. De woningen worden gasloos dankzij NIBE F470 ventilatielucht/water warmtepompen. En dat niet alleen: door het splitsen en optoppen van woningen breiden de bedrijven het appartementencomplex uit met 54 nieuwe woningen. Een mooie, innovatieve wijze om meer duurzame woningen te creëren. Met een doorlooptijd van slechts 19 maanden is de strakke planning een behoorlijke uitdaging, maar door een goede en nauwe samenwerking met alle partijen zeker haalbaar. Begin 2025 kregen de eerste bewoners de sleutel van hun nieuwe toekomstbestendige appartement.

Splitsen en optoppen van woningen

Woningcorporatie Woonin gaf Coen Hagedoorn Bouwgroep de opdracht voor het duurzaam renoveren van het appartementencomplex aan de Burgemeester Norbruislaan in de wijk Zuilen in Utrecht. Koen Vrijsen, projectleider bij Coen Hagedoorn Bouwgroep, vertelt over het bijzondere project. “Bij de duurzame renovatie van het appartementencomplex brengen we de bestaande woningen tot het casco terug en bouwen we de woningen volledig opnieuw op, zodat ze voldoen aan de hedendaagse eisen. Door middel van het splitsen van de maisonnettes op de begane grond en het optoppen van de bovenste verdieping door middel van houtskeletbouw creëren we ook nog eens 54 extra woningen. Dat is best uniek en brengt behoorlijk wat uitdagingen mee.”

Overstap naar gasloos

Voorafgaand aan de renovatie en uitbreiding van het appartementencomplex heeft Coen Hagedoorn Bouwgroep drie mogelijke energieconcepten onderzocht. Daarvoor schakelde het bedrijf hun vaste partner installateur Van der Sluis in. Gedurende het project werkten beide partijen samen als co-makers, van de eerste gesprekken en schetsen drie jaar geleden tot het definitieve ontwerp en de uitvoer. “De verschillende energieconcepten hebben we goed doorberekend: wat betekent elk concept voor de isolatiemaatregelen, het kanaal- en leidingwerk en de verwachte woonlasten voor de bewoners? Dat zijn belangrijke vragen en vroeg vanuit onze kant behoorlijk wat reken- en meetwerk. Zeker wanneer je overstapt naar een gasloze installatie kan dat best complex zijn. Bovendien is er bij dit project sprake van een renovatie en nieuw te realiseren woningen. We zijn ruim een jaar bezig geweest met het voortraject om alle mogelijkheden op een rij te zetten en goed uit te werken. Uiteindelijk koos Woonin voor het meest duurzame en gasloze concept met een warmtepomp in combinatie met zonnepanelen”, vertelt Koen.

Diverse verduurzamingsmaatregelen

De keuze voor het gasloze energieconcept had ook invloed op de benodigde verduurzamingsmaatregelen. Het is dan belangrijk om de isolatiewaarde en luchtdichtheid van de woning te optimaliseren. Daarom zijn bij het appartementencomplex in Utrecht de kozijnen vernieuwd, vloer- en gevelisolatie toegepast en de kruipruimtes en het plafond geïsoleerd. Ook zijn er zonnepanelen op het dak geplaatst, waardoor elke woning gebruik kan maken van de drie zonnepanelen voor het duurzaam opwekken van energie.

Modern en energiezuinig binnenklimaat

Alle 136 appartementen krijgen een NIBE warmtepomp, een leverancier waar installateur Van der Sluis al jaren graag mee samenwerkt. Werner van der Veen, projectleider renovatie bij Van der Sluis vertelt over: “NIBE is een kwalitatief en betrouwbaar merk. We kunnen snel schakelen met de adviseurs en altijd rekenen op goede service en ondersteuning. We hebben NIBE in een vroeg stadium bij het project betrokken en samen gekeken naar de beste oplossing. Door de zonnepanelen was er op het dak maar beperkte ruimte en was een buitenunit niet wenselijk, daarom viel de keuze op een alles-in-één unit. In overleg met NIBE kozen we voor de complete NIBE F470 ventilatielucht/water warmtepomp voor warm tapwater, cv-verwarming en ventilatie en met een ingebouwde boiler van 170 liter. Een groot voordeel is dat de warmtepomp aangesloten kan worden op elk type LTV afgiftesysteem, voor de woningen aan de Burgemeester Norbruislaan kozen we voor de combinatie met lage temperatuur convectoren van Jaga”.

Nieuw leiding- en kanaalwerk

Om de installatie op locatie zo soepel mogelijk te laten verlopen, heeft Van der Sluis de installatie van de warmtepompen nauwkeurig uitgetekend in 3D. “De indeling van alle woningen is vrijwel gelijk, ze verschillen enkel in oppervlakte. Alle appartementen krijgen dezelfde individuele warmtepomp. We hebben één exemplaar van de warmtepomp op kantoor laten leveren, zodat we op voorhand heel nauwkeurig de aansluitingen konden bepalen”. Koen vult aan: “Ook het kanaalwerk hebben we zo goed mogelijk in kaart gebracht. Aan welke hoogte voor het kanaalwerk moeten wij bijvoorbeeld denken? Daar heeft NIBE ons bij ondersteund. Een uitdaging was dat we het kanaalwerk en tracé niet één-op-één voor alle woningen konden overnemen, sommige woningen zijn namelijk gespiegeld. Je hebt echter maar één variant van de warmtepomp zowel voor een linkse als rechtse toepassing, het is belangrijk om daar in de engineering rekening mee te houden”, vertelt Werner.

Alle standleidingen zijn door Van der Sluis vernieuwd. Werner: “De bestaande standleidingen waren nog van pvc. Dat is op zich prima, maar de woningen moeten nu weer 30 jaar meegaan. Bovendien komen de standleidingen in afgesloten schachten of koven, waardoor je er op een later moment moeilijk bij kunt. Voor de nieuwe woningen die we realiseren, moeten de standleidingen überhaupt aangelegd worden. Daarom kozen we ervoor om in alle appartementen de standleidingen te upgraden”.

Beoordeling proefopstelling

Tijdens de installatie besloot Van der Sluis om na het plaatsen van drie warmtepompen NIBE uit te nodigen om de installaties te beoordelen. “Het is fijn om vroeg in het installatieproces feedback te ontvangen, zodat we indien nodig op tijd wijzigingen kunnen aanbrengen. Zo wees de adviseur van NIBE ons erop dat het gebruik van een droogsifon niet wenselijk was. Door te weinig druk kan de condensbak overlopen en is er een risico op lekkage. Dat hebben we uiteraard aangepast en bij de installatie van de overige 133 warmtepompen gelijk op de juiste manier toegepast. Deze extra check leverde ons uiteindelijk tijdwinst op, omdat we nu slechts drie warmtepompen dienden aan te passen. Deze nauwe samenwerking met NIBE werkt heel prettig”, vertelt Werner.

Inregelen 

Inmiddels zijn bij 40 woningen de warmtepompen in bedrijf gesteld. Ook hierbij kon Van der Sluis rekenen op ondersteuning vanuit NIBE. Werner: “We hebben drie typen woningen samen met NIBE ingeregeld, daarna konden we de warmtepompen zelf inregelen. Over een paar maanden gaan we samen met NIBE nog een keer langs alle appartementen om de werking van de warmtepompen na te lopen, het dagelijks gebruik te bekijken en de ervaring van de bewoners mee te nemen. Deze na-service vinden wij én NIBE heel erg belangrijk, op die manier kunnen we de werking van de warmtepompsystemen optimaliseren.”

Samenwerking is key

In januari 2025 was het project op de helft van de doorlooptijd en kregen de eerste bewoners de sleutel van hun nieuwe appartement. “De eerste woningen zijn opgeleverd en 70 woningen zijn klaar om de warmtepompen te gaan installeren. Hoewel het project op schema ligt, wisten we op voorhand dat de bouwtijd ambitieus zou zijn. Zeker doordat het appartementencomplex ligt aan de Burgemeester Norbruislaan, een belangrijke verkeersader in Utrecht. Hierdoor mag de straat niet geblokkeerd worden en is de bouwplaats beperkt. Er komen altijd werkzaamheden bij die oorspronkelijk niet in de planning stonden. Dat vraagt om flexibiliteit, continu anticiperen en een goede samenwerking met alle partijen, waaronder ook onze leveranciers zoals NIBE. Gelukkig loopt de samenwerking heel erg soepel, daar zijn we ontzettend blij mee. Het is nog even afwachten hoe de eerste bewoners op de warmtepompen gaan reageren. Maar met een mooie installatie, goede uitleg en na-service hebben wij er alle vertrouwen erin”, aldus Koen. 

Kenmerken van dit project

Woningcorporatie: Woningcorporatie Woonin

Vastgoedpartner: Coen Hagedoorn Bouwgroep

Installateur: Van der Sluis